«Αυτός που διαβάζει με όρους ανοχής, μπορεί να με διαβάσει. Αυτός που διαβάζει με όρους συμμετοχής, όχι».

Γ. Λ.

Αρχική σελίδα Εργογραφία Βιογραφικό Μεταφράσεις En/Fr/It/Es

29/07/2016

Μπλεζ Σαντράρ, ένα βιογραφικό σκαρίφημα [Εκδόσεις Κουκούτσι, Ιούλιος 2016]



Γιάννης Λειβαδάς: Μπλεζ Σαντράρ, ένα βιογραφικό σκαρίφημα [Εκδόσεις Κουκούτσι, Ιούλιος 2016]
Yannis Livadas: Blaise Cendrars, une esquisse biographique [Éditions Koukoutsi, Athènes, juillet 2016]

«Si Rimbaud fut fondateur et pilier de l'esprit de la poésie moderne, Cendrars, en plus d'en être un grand réformateur, il en fut également bâtisseur lors de l'élévation de celle-ci. D'un premier point de vue, on pourrait y voir le plus sublime, le plus accompli, le dernier des symbolistes. Cependant, Blaise Cendrars fut indiscutablement le pionnier capital du modernisme».
Y. L.


27/07/2016

Από το "Ανάπτυγμα" (Κουκούτσι 2015)



… «Σχεδόν οι πάντες θεωρούν πως η ποίηση είναι μία σωσίβια διασταύρωση αντικειμενικοτήτων, μία διαπολιτισμική αφήγηση υπαρχουσών διασταυρώσεων, όμως αυτό δεν ισχύει. Εάν αυτό ίσχυε, η τέχνη της ποίησης δεν θα μπορούσε να είναι αυτό το αμέριμνο πράγμα που προοδεύει διαρκώς το ανεπίτευκτο. 
Οι δύο αυτοί υπερτονισμοί αποκαλύπτουν το μέγεθος της εξοικείωσης η οποία μαστίζει την ανθρώπινη διάνοια· της εξοικείωσης με το αναπαριστώμενο, που αναπαριστά την εξοικείωση, τόσο του υπερτονισμού όσο και του προαναφερθέντος διαμοιρασμού των απαραίτητων ρόλων για την εκτόνωση· το ιντερμέδιο, την καθορισμένη ανακύκληση του όλου φαινομένου.                      
Την ώρα που η ποίηση πραγματώνει έναν αναρχισμό. Αποκαλύπτει τη σύζευξη της αισθητικής και του ήθους. Πέραν του ότι, ως γνωστόν, τα δυο αυτά στοιχεία συνθέτουν την ποιητική μονάδα που ανασυντίθενται εις μάτην στο κενό, ενώνονται χωρίς να συγχέονται και διακρίνονται χωρίς να διαχωρίζονται. Μία δια ζώσης απεύθυνση στο διαφυγόν.»


Παρίσι,  Αύγουστος 2013

23/07/2016

Στο εργαστήρι του Γιάννη Λειβαδά / για τα έργα του Τζακ Κέρουακ

http://www.bookpress.gr/stiles/sto-ergastiri/giannis-leivadas

Στο Book Press.




Κάποια βιβλία του Τζακ Κέρουακ εμφανίστηκαν μπροστά μου όταν ήμουν δεκαπέντε χρόνων. Ήταν η εποχή που στην Ελλάδα λάμβανε χώρα η πρώτη ουσιαστική εκδοτική παρουσίαση της λογοτεχνίας των μπιτ, η δεκαετία του ’80, με τον Κέρουακ να μεσουρανεί για ένα διάστημα ως σκαιός βασιλέας της «περιθωριακής» αμερικανικής πεζογραφίας. Εισήχθη δηλαδή ειδικά μετασκευασμένος ώστε να συμπληρώσει το εικονικό πάνθεον που θα έδινε άλλοθι σε μία σειρά από κριτικές και λογοτεχνικές στρεβλώσεις, οι οποίες θάλλουν ακόμη στις μέρες μας. Ανεξάρτητα απ’ αυτό, η γραφή και το ήθος του για πολλά χρόνια άσκησαν μεγάλη επίδραση μέσα μου, σε γνωστικό, ανθρώπινο επίπεδο, όχι τόσο σε λογοτεχνικό.
Υπάρχει ανάγκη να εμφανιστούν νέοι άνθρωποι οι οποίοι θα καταφέρουν να ολοκληρώσουν τόσο το κριτικό όσο και το μεταφραστικό έργο που απαιτείται ώστε να αποδοθούν τα βιβλία του Τζακ Κέρουακ στην εντέλεια. Μόνο αυτό αρμόζει σε έναν δημιουργό ο οποίος άσκησε τεράστια επιρροή και καθόρισε σε αξιοσημείωτο βαθμό την πορεία και τις ανάγκες της νεότερης λογοτεχνίας, σε διεθνές επίπεδο.
Μεγαλώνοντας, και κάνοντας μία σειρά από κάθε άλλο παρά λογοτεχνικές εργασίες, για να ζήσω, ξεκίνησα να διαβάζω τα έργα στο αμερικανικό πρωτότυπο. Τότε άρχισα να εντοπίζω τον βαθμό παραποίησης, κακής μετάφρασης, που είχαν υποστεί στην ελληνική, οι οποίες είχαν υποβοηθήσει μέχρις ενός σημείου και τους αδιανόητους κριτικούς απολογισμούς που εμφανίζονταν ανά καιρούς για τον ίδιο και το έργο του. Προφανώς αυτές ήταν οι δυνατότητες της εποχής και των ανθρώπων που κόπιασαν, τα πράγματα όμως άλλαξαν και συν τω χρόνω διορθώνονται και αποκαθίστανται στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό. Υπάρχει ανάγκη να εμφανιστούν νέοι άνθρωποι οι οποίοι θα καταφέρουν να ολοκληρώσουν τόσο το κριτικό όσο και το μεταφραστικό έργο που απαιτείται ώστε να αποδοθούν τα βιβλία του Τζακ Κέρουακ στην εντέλεια. Μόνο αυτό αρμόζει σε έναν δημιουργό ο οποίος άσκησε τεράστια επιρροή και καθόρισε σε αξιοσημείωτο βαθμό την πορεία και τις ανάγκες της νεότερης λογοτεχνίας, σε διεθνές επίπεδο.
Το να μεταφράζει κανείς βιβλία ενός λογοτέχνη του οποίου το έργο έχει προηγουμένως, έως ενός σημείου, μεταφραστεί, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από το να ξεκινήσει κανείς να μεταφράζει το έργο ενός λογοτέχνη ο οποίος είναι ανέκδοτος. Στην πρώτη περίπτωση ο μεταφραστής είναι υποχρεωμένος να αποκαταστήσει τις προηγούμενες αβλεψίες και τα λάθη που έχουν υπάρξει, ήτοι, θα βρεθεί αντιμέτωπος με κάποιους στην προσπάθειά του να καταδείξει το ποιόν και τις όποιες ιδιαιτερότητες καθορίζουν αλλά και αντικειμενοποιούν το λογοτεχνικό περιεχόμενο.
Το να μεταφράζει κανείς βιβλία ενός λογοτέχνη του οποίου το έργο έχει προηγουμένως, έως ενός σημείου, μεταφραστεί, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από το να ξεκινήσει κανείς να μεταφράζει το έργο ενός λογοτέχνη ο οποίος είναι ανέκδοτος. Στην πρώτη περίπτωση ο μεταφραστής είναι υποχρεωμένος να αποκαταστήσει τις προηγούμενες αβλεψίες και τα λάθη που έχουν υπάρξει, ήτοι, θα βρεθεί αντιμέτωπος με κάποιους στην προσπάθειά του να καταδείξει το ποιόν και τις όποιες ιδιαιτερότητες καθορίζουν αλλά και αντικειμενοποιούν το λογοτεχνικό περιεχόμενο. Οι μεταφράσεις των έργων του Κέρουακ με οδήγησαν αυτομάτως στην πρώτη περίπτωση.
Οι όποιες μεταφραστικές δυσκολίες αφορούσαν την απόδοση ορισμένων λεκτικών ιδιωμάτων τα οποία συναντά κανείς σε κάποια από τα βιβλία που έγραψε ο Κέρουακ, καθώς και στον ιδιαίτερο τρόπο γραφής του, την οποία ονόμασα «διασυγκοπτόμενη σύνταξη», την οποία θεωρώ θεμελιώδες στοιχείο του ύφους του, ειδικά στα δυσκολότερα, μα συνάμα, σημαντικότερα έργα του, τα οποία είναι το Μέξικο Σίτι Μπλουζ και τα Οράματα του Κόντυ, με όλα τα υπόλοιπα να ακολουθούν.
Η εξειδίκευση στο έργο του Τζακ Κέρουακ δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί δίχως προηγουμένως να έχω εξειδικευθεί στο έργο ολόκληρης της μπιτ γενιάς, δεν θα μπορούσα να προχωρήσω με τον τρόπο που προχώρησα εάν δεν διέθετα ήδη την απαιτούμενη εποπτεία στην μπιτ λογοτεχνία, αν δεν είχα αφιερώσει τόσα χρόνια στη μελέτη και την εμβάθυνση σε αυτό το βασικό παρακλάδι της αμερικανικής μεταμοντέρνας λογοτεχνίας.
Το έργο του Κέρουακ δεν ήταν στην πραγματικότητα, τίποτε άλλο από μία κατακρήμνιση λογοτεχνικών μοντέλων, τόσο στην πεζογραφία όσο και, ίσως ακόμη περισσότερο, στην ποίησή του. Αμέτρητες παραμορφώσεις, εμπλοκή με ριψοκίνδυνες εννοιολογικές ενσωματώσεις. Σε όλα του σχεδόν τα βιβλία ο Κέρουακ απασχολήθηκε με τη μοναδικότητα που κρυβόταν πίσω από το ύφος και την πρωτοτυπία, εν ολίγοις πίσω από τις, λεγόμενες, προοδευτικές αμφισβητήσεις της εποχής του.
Το έργο του Κέρουακ δεν ήταν στην πραγματικότητα τίποτε άλλο από μία κατακρήμνιση λογοτεχνικών μοντέλων, τόσο στην πεζογραφία όσο και, ίσως ακόμη περισσότερο, στην ποίησή του. Αμέτρητες παραμορφώσεις, εμπλοκή με ριψοκίνδυνες εννοιολογικές ενσωματώσεις. Σε όλα του σχεδόν τα βιβλία ο Κέρουακ απασχολήθηκε με τη μοναδικότητα που κρυβόταν πίσω από το ύφος και την πρωτοτυπία, εν ολίγοις πίσω από τις, λεγόμενες, προοδευτικές αμφισβητήσεις της εποχής του.
Ο Τζακ Κέρουακ, ως ποιητής και πεζογράφος μιας αποκάλυψης που ανέκυψε από τις πολιτισμικές κατακόμβες, εκδήλωσε μία σειρά από οντολογικές ιδιότητες της αισθητικής και κοινωνικής εμπειρίας, τον φιλοσοφικό στοχασμό της καθημερινής ζωής, όταν αυτή όδευε στην απώλεια πιθανότητας ενός εναλλακτικού μέλλοντος, όταν η ζωή έδειξε να ενσωματώνεται άρρηκτα στην απάτη και τη μίμηση. Όλα αυτά τα γνωρίσματα χρειάζονται μιαν ιδιαίτερη μεταχείριση ούτως ώστε να ξαναγραφτούν στην ελληνική και να καταφέρουν να αποδοθούν, να μην καταλήξουν απονευρωμένες προτάσεις οι οποίες θα φέρουν στο εξής ένα μικρό ποσοστό της αξίας που διαθέτει το πρωτότυπο κείμενο.
Ο Τζακ Κέρουακ, εφόσον αναφερόμαστε στη λογοτεχνία με την απορρόφηση της ακριβολογίας του όρου, μας παρέδωσε ένα είδος γραφής πολύ πιο εξελιγμένο από τις επίσημες προηγμένες τεχνοτροπίες που καταγράφηκαν αργότερα από την εποχή του ως διακριτές μεταβολές στη νεότερη ποίηση και πεζογραφία.
Ο Τζακ Κέρουακ, εφόσον αναφερόμαστε στη λογοτεχνία με την απορρόφηση της ακριβολογίας του όρου, μας παρέδωσε ένα είδος γραφής πολύ πιο εξελιγμένο από τις επίσημες προηγμένες τεχνοτροπίες που καταγράφηκαν αργότερα από την εποχή του ως διακριτές μεταβολές στη νεότερη ποίηση και πεζογραφία.
Ετερο-αναφορικός σχεδόν σε κάθε περιγραφή, σε κάθε επίκληση, ο Κέρουακ εξέτρεπε τη γραφή σε μία υπαρκτική όσο και πνευματική αποτύπωση, πολλές φορές κάνοντας τον αναγνώστη να πιστέψει πως καμία από τις δύο αυτές διαστάσεις δεν εκτυλίσσεται. Αυτή η λογοτεχνική «συμπαιγνία» μεταξύ κειμένου και λογοτέχνη, που πλέον συναντάται πολύ σπάνια, ακριβώς την στιγμή που επικεντρωνόταν στο «ίχνος», στην πραγματικότητα το εξαφάνιζε, ως συντονισμό, ως δεδομένο· αυτή η πράξη όμως συνέθετε τον μηχανισμό ενός άξονα με το κέντρο του: ο αναγνώστης ωθείτο σε απομάκρυνση από την, αναγκαστικά περιγραφική, ερμηνεία των γεγονότων, ώστε να καταπιαστεί με την ερμηνεία του περιεχομένου, το οποίο ήταν πάντοτε συναρπάζον.
Η αγάπη προς τον λογοτέχνη όχι μόνο δεν είναι αρκετή, αλλά ορισμένες φορές μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστα αποτελέσματα. Ο μεταφραστής πριν και πάνω απ’ όλα, έρχεται αντιμέτωπος με ένα έργο τέχνης. Οι άξονες για μία καλή μετάφραση είναι δύο: η ανοχή απέναντι στο έργο και η δημιουργική σύγκρουση του μεταφραστή που γεννά αυτή η ανοχή. Τίποτε άλλο.
Η μετάφραση των έργων του Κέρουακ, όπως κάθε μετάφραση, δεν μπορεί να αποτελέσει οργανική, επιμελή εργασία, εάν ο μεταφραστής δεν κινηθεί με γνώμονα την υποχρέωση απέναντι στο έργο, και όχι το δικαίωμα – ακριβώς όπως γίνεται και με την ποίηση. Όταν μεταφράζω εξακολουθώ να λειτουργώ ως ποιητής. Η ποιητική ιδιότητα έχω την εντύπωση πως καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό το μεταφραστικό έργο. Αυτές οι δύο όψεις αλληλοεξοντώνονται· η προσέγγιση του έργου δεν είναι προσωπιδοφόρος, δεν υφίστανται φαντασιώσεις «διασύνδεσης» του μεταφραστή, με την επιφάνεια και τον πυθμένα του έργου, μα και με τον ίδιο τον συγγραφέα. Η αγάπη προς τον λογοτέχνη όχι μόνο δεν είναι αρκετή, αλλά ορισμένες φορές μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστα αποτελέσματα. Ο μεταφραστής πριν και πάνω απ’ όλα, έρχεται αντιμέτωπος με ένα έργο τέχνης. Οι άξονες για μια καλή μετάφραση είναι δύο: η ανοχή απέναντι στο έργο και η δημιουργική σύγκρουση του μεταφραστή που γεννά αυτή η ανοχή. Τίποτε άλλο.

Έως σήμερα έχω μεταφράσει έντεκα τίτλους του συγγραφέα [Ρεμπό και 18 Χάικου (Κουκούτσι 2015), Οράματα του Κόντυ (Ηριδανός 2015), Μπιτ Γενιά [θεατρικό] (Ηριδανός 2011), Ορφέας Ανέδυσε (Ηριδανός 2009), Τριστέσσα (Ηριδανός 2009), Mexico City Blues (Ηριδανός 2009), Πικ (Απόπειρα 2008), Η Σούτρα της Χρυσής Αιωνιότητας (Απόπειρα 2009), Ποιήματα (Ηριδανός 2007), Ο γυρισμός του ταξιδευτή (Απόπειρα 2007), Γραφές της αιωνιότητας (Απόπειρα 2006)] και τον έχω συμπεριλάβει σε τρεις πολυσυλλεκτικούς τόμους [Τα οράματα μιας απίθανης γενιάς / Στοιχεία για την Beat Generation (Κέδρος 2011), Ανθολογία Αμερικανικής Ποίησης του Εικοστού Αιώνα (Ηριδανός 2007), Ανθολογία Μπιτ Ποίησης (Ροές 2003)]. Πέραν των παραπάνω, κείμενα του Τζακ Κέρουακ θα περιλαμβάνονται στον τρίτο και τελευταίο συγκεντρωτικό τόμο για την μπιτ λογοτεχνία, με τίτλο Beat Ανάλεκτα ο οποίος θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Κουκούτσι. Επίσης, ένα δικό μου έργο δοκιμιακού χαρακτήρα, με τίτλο Τζακ Κέρουακ, μια μονογραφία, θα εκδοθεί τον Οκτώβριο του 2016 από τις εκδόσεις Απόπειρα.

08/07/2016

Το αέναο κάλεσμα του Τζακ Κέρουακ

http://www.bookpress.gr/stiles/eponimos/jack-kerouac








Γιάννης Λειβαδάς:
Το αέναο κάλεσμα του Τζακ Κέρουακ

Τα έργα του Τζακ Κέρουακ αποτέλεσαν εύχυμο κλάδο της αμερικανικής λογοτεχνικής παράδοσης*, η οποία με λογοτέχνες του δικού του διαμετρήματος κατάφερε να αποφύγει την καθίζηση στo έλος της διανοητικής, εκφραστικής, εκζήτησης. Ως εκ τούτου τα κείμενα του Κέρουακ δεν αποτέλεσαν σκιώδες και ανούσιο περιστατικό που απλώς εξόπλισαν το ώριμο αμερικανικό «άντεργκραουντ» – το οποίο αποσαρθρώθηκε με πιο δραματική ένταση από εκείνη με την οποία είχε συγκροτηθεί στα τέλη της δεκαετίας του ’50. Ο Τζακ Κέρουακ ήταν και παραμένει ένας μοναδικός, μεταιχμιακός, λογοτέχνης.     
Με το πέρας αμέτρητων ουσιωδών όσο και ανούσιων τριβών, η λογοτεχνία των μπιτ χαρακτηρίζεται πλέον ως το πιο βαρυσήμαντο λογοτεχνικό φαινόμενο των αμερικανικών γραμμάτων του εικοστού αιώνα, έχοντας την τελευταία περίοδο επισκιάσει εξίσου τη Χαμένη Γενιά και το πολυεδρικό ρεύμα του αμερικανικού μεταμοντερνισμού. Κατά πόσο ετούτη η διάκριση ήταν εμποτισμένη σε μία, κακώς εννοούμενη, αντίδραση, ή σε ποιον βαθμό η ίδια αυτή διάκριση ήταν αμιγώς μεταμοντερνιστική, είναι κάτι που χρειάζεται επιπλέον χρόνο για να διερευνηθεί. Η επιρροή του Τζακ Κέρουακ, όμως, σ’ αυτό που ονομάζεται μπιτ λογοτεχνία μα και μεταμοντερνισμός ήταν  παραπάνω από θεμελιώδης, ήταν ολοκληρωματική. Ωριμαντική.
Ο Κέρουακ προσπέρασε με συνοπτικές διαδικασίες τη βραδύτητα των διιστάμενων επιδιώξεων, την εκδηλωτική βραχυκύκλωση της περιόδου την οποία διερχόταν η αμερικανική κουλτούρα από τα τέλη της δεκαετίας του 1940, προσφέροντας την πιο απροκάλυπτη και αποκαλυπτική λογοτεχνική γλώσσα από την εποχή του Ουόλτ Ουίτμαν.     
Στην Ελλάδα παρότι τα τελευταία χρόνια οι εκδόσεις μεταφράσεων των έργων του έχουν πυκνώσει, διαφαίνεται πως αυτός ο οργασμός μάλλον δύσκολα θα συνεχιστεί. Διότι όσα και αν κερδίζονται από την προσφορά των βιβλίων, άλλα τόσα χάνονται από τις επάλληλες, ιδεολογικές και αισθητικές κηδεμονίες, τις οποίες προσπαθούν ορισμένοι αυτόκλητοι μέντορες να επιβάλλουν, με δεδομένο πως αντί να εντρυφούν στο λογοτεχνικό αντικείμενο, εντρυφούν σε ιδιωτικές σκοπιμότητες. Ο διόλου μικρός όγκος «ειδικών κειμένων» για τον Τζακ Κέρουακ που έχουν δημοσιευθεί, έχουν δημιουργήσει μία στρεβλωτική, ατεκμηρίωτη βάση δεδομένων, η οποία ζημιώνει τους ένθερμους αναγνώστες μα και τα πρωτότυπα κείμενα. 
Οι μπιτ είναι αλήθεια πως ώθησαν την ποίηση στο «πεζοδρόμιο», την εποχή που το πεζοδρόμιο προσδιόριζε το μοναδικό ίσως εναπομείναν πεδίο που διατηρούσε μια σχετική αυτονομία. Σήμερα το «πεζοδρόμιο» είναι κατειλημμένο από τους ακόλουθους της επικρατούσας μόδας του πεζοδρομίου, οι οποίοι, διόλου τυχαία, προβαίνουν στις πιο έντονες κειμενικές κακοποιήσεις και δηλωτικές διαστροφές της λογοτεχνικής ιστορίας.
Οι διαδοχικές εκδόσεις των μέχρι προσφάτως ανέκδοτων έργων του Κέρουακ οι οποίες λαμβάνουν χώρα τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ, άλλοτε φέρνοντας στο προσκήνιο σημαντικά και άλλοτε όχι τόσο σημαντικά του κείμενα, συμπληρώθηκαν από την κυκλοφορία του τόμου που φέρει τον τίτλο «La vie est d’hommage», από τον καναδικό εκδοτικό οίκο Boréal (2016), ο οποίος περιέχει άγνωστα για το αναγνωστικό κοινό έργα, τα οποία ο Κέρουακ είχε γράψει στη γαλλική η οποία ήταν η μητρική του γλώσσα. Τα έργα αυτά προήλθαν από το άνοιγμα του κερουακικού αρχείου, το οποίο ήταν μοιρασμένο στη συλλογή χειρογράφων των Χένρι και Άλμπερτ Μπεργκ, και της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης. Η άδεια για την εκμετάλλευσή τους δόθηκε το 2006 και έκτοτε μία σειρά από ειδικευμένους μελετητές και μεταφραστές ασχολούνται επισταμένως με την τακτοποίηση και την έκδοσή τους. Την επιμέλεια του «La vie est d’hommage» ανέλαβε και έφερε επιτυχημένα εις πέρας ο καθηγητής λογοτεχνίας του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, Ζαν-Κριστόφ Κλουτιέ.
Το πρώτο μέρος του τόμου αποτελείται από έργα μυθοπλασίας, μεταξύ των οποίων δύο μικρές νουβέλες, το «La Nuit est ma femme» το οποίο ο Κέρουακ έγραψε λίγο πριν καταπιαστεί με τη συγγραφή του «Στον Δρόμο» και το «Sur Le chemin» που έγραψε έναν χρόνο αργότερα, το 1952. Πέραν αυτών, ορισμένα μέρη του έργου «Μάγκι Κάσιντι» και του «Σατόρι στο Παρίσι» γραμμένα επίσης στα γαλλικά. Στο δεύτερο μέρος συγκεντρώθηκαν μικρότερα μη-λογοτεχνικά κείμενα, επιστολές, σημειώσεις και σχόλια.
Με αφορμή αυτήν την κυκλοφορία, ετοιμάζεται στις ΗΠΑ και η αμερικανική έκδοση του εν λόγω τόμου, με τον τίτλο «The Unknown Kerouac: Unpublished, Rare & Newly Translated  Writings», από τις εκδόσεις Library of America, τον οποίο επιμελήθηκαν από κοινού, ως μεταφραστής ο Ζαν-Κριστόφ Κλουτιέ και ως γενικός υπεύθυνος ο  Τοντ Τίτσεν.
Ας ελπίσουμε πως εάν αυτά τα έργα προωθηθούν για έκδοση στην Ελλάδα, θα μεταφραστούν από ανθρώπους ικανούς να προσεγγίσουν την κερουακική γλώσσα και να αποτιμήσουν την ιδιότυπη δομή τους.   
Τα κείμενα αυτά αποκαλύπτουν τη λατρεία του συγγραφέα για την προφορικότητα και την πολυφωνία οι οποίες είχαν εκδηλωθεί από τότε έντονα, καθώς και την επιρροή της ποιητικής της τζαζ, η οποία είχε αφήσει από πολύ νωρίς το ανεξίτηλο σημάδι της μέσα του. Εκ παραλλήλου, από τις ιδιαίτερα εύστοχες τοποθετήσεις του Κλουτιέ αντιλαμβάνεται κανείς πως εκείνη η ανατρεπτική τάση του Κέρουακ να αναστατώσει τις παραδοσιακές δομές και τις αφηγηματικές φόρμες της αμερικανικής πεζογραφίας έχουν τις ρίζες τους στην γαλλο-καναδική κουλτούρα.
Η ιδέα του Τζακ Κέρουακ πως ο γλωσσικός αυθορμητισμός θα οδηγούσε κάποια στιγμή σε μία «υπέρτατη πραγματικότητα» της έκφρασης, όχι μόνο έπιασε τόπο αλλά αναθεώρησε συθέμελα τον ορισμό και τις δυνατότητες της μεταπολεμικής αμερικανικής λογοτεχνίας, μα και της ευρωπαϊκής συνάμα. Αυτό συνέβη πρωτίστως με τα κορυφαία του έργα «Οράματα του Κόντυ» και «Μέξικο Σίτι Μπλουζ», τα οποία ξεχώρισαν έντονα από τα υπόλοιπα και ήταν εκείνα που τον κατέστησαν περίβλεπτο νεωτεριστή.
Ενόσω οι υπόλοιποι μπιτ σκιαγραφούσαν όλα εκείνα με τα οποία δεν ήθελαν να έρθουν αντιμέτωποι οι επιμελητές κειμένων και οι βιβλιοκριτικοί, αλλά εξύψωναν τις πτυχές που δελέαζαν τους ψυχαναλυτές και τους γλωσσολόγους, ο Κέρουακ αποδείχθηκε ο πιο μελαγχολικός και αναλυτικός απεικονιστής της εποχής του, και επιπλέον ο πιο πρωτοποριακός από τους υπόλοιπους: «Δεν είχα να προσφέρω σε κανέναν τίποτα πέρα από τη δική μου σύγχυση».
Η σύγχυση αυτή ήταν, σε επίπεδο περιεχομένου, τόσο διεισδυτική και σπασμωδική που απεκάθαρε την ορμητική εισροή της νέας λογοτεχνίας από τις συνέπειες του ιδεολογικού και αισθητικού  ηθικισμού, μολονότι κι οι δυο κατάφεραν να επιστρέψουν ξανά στην παγκόσμια λογοτεχνία, καθιστώντας το μεγαλύτερο κομμάτι της,  περιπτωσιακή και ανόργανη εξωτερίκευση.
~
Ο συγγραφέας ευχαριστεί θερμά τον Ζαν-Κριστόφ Κλουτιέ για την παροχή απαραίτητων πληροφοριών και την πολύτιμη επικοινωνία-συνεργασία, μαζί του. Περαιτέρω εισαγωγικές και ερμηνευτικές πληροφορίες για τη ζωή και τα έργο του Τζακ Κέρουακ θα δημοσιευθούν στην εργασία του υποφαινόμενου με τίτλο «Τζακ Κέρουακ, μία μονογραφία», η οποία θα συνοδεύεται από επίμετρο του Τόνι Σάμπας, εκτελεστή της συγκληρονομίας του Τζακ Κέρουακ, γραμμένο ειδικά για την εν λόγω έκδοση. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο του 2016 από τις εκδόσεις Απόπειρα.


Παρίσι, Μάιος 2016


______________
Σημ. τ. σ.:  Η παράδοση ως ακολουθία του παραδίδειν και όχι του παραλαμβάνειν (βλ. «Ανάπτυγμα», Δοκίμια και σημειώματα ποίησης, Κουκούτσι 2015).






Αρχειοθήκη ιστολογίου